Solar Orbiter - wyprawa po tajemnice Słońca z udziałem Polski
6 lutego 2020, 10:32Rankiem 10 lutego br. z Przylądka Canaveral na Florydzie w przestrzeń kosmiczną wystrzelona zostanie europejska sonda Solar Orbiter. Na jej pokładzie znajduje się m.in. teleskop rentgenowski STIX, opracowany z dużym udziałem Centrum Badań Kosmicznych Polskiej Akademii Nauk.
Plemniki nie poruszają się tak, jak sądziliśmy. Przez 350 lat ludzie wierzyli w iluzję optyczną
3 sierpnia 2020, 12:08Przed 350 laty Antoine van Leeuwenhoek wykorzystał jeden z najwcześniejszych mikroskopów do obserwacji poruszania się plemników. Napisał wówczas, że mają one ogon, który, podczas pływania, porusza się ruchem podobnym do węża, jak węgorz w wodzie. I przez 350 lat tak właśnie ludzie sobie to wyobrażali. Teraz okazuje się, że była to iluzja optyczna.
Polacy współautorami nowych nanomateriałów zdolnych do lawinowej emisji fotonów
25 stycznia 2021, 04:55Profesor Artur Bednarkiewicz i mgr Agata Kotulska razem z naukowcami z USA i Korei opracowali nowe nanomateriały koloidalne zdolne do lawinowej emisji fotonów. W procesie tym intensywność emisji wzrasta nieproporcjonalnie mocno w stosunku do intensywności pobudzenia – przypomina to zachowanie tranzystora albo zasadę działania lasera, ale odbywa się z wykorzystaniem fotonów z zakresu bliskiej podczerwieni.
Pierwsze światło spoza czarnej dziury
9 sierpnia 2021, 11:48Astrofizyk Dan Wilkins z Uniwersytetu Stanforda nie był zdziwiony, gdy przyglądając się supermasywnej czarnej dziurze w galaktyce położonej 800 milionów lat świetlnych od Ziemi, zauważył serię jasnych rozbłysków promieniowania rentgenowskiego. Jednak niedługo później czekało go spore zaskoczenie – teleskopy zarejestrowały dodatkowe słabsze rozbłyski o innym „kolorze”. Zgodnie z teorią rozbłyski te pochodzą... spoza czarnej dziury.
Dziura ozonowa powoli się kurczy
28 października 2022, 08:21Dziura ozonowa nad Antarktyką ciągle się zmniejsza, informują naukowcy z NOAA i NASA. Pomiędzy 7 września a 13 października bieżącego roku jej średnia wielkość wynosiła 23,2 miliona kilometrów kwadratowych. Dziura była więc nieco mniejsza niż w ubiegłym roku i utrzymany został generalny trend spadkowy jej powierzchni.
Nowatorski eksperyment sugeruje, że trzmiele rozumieją rolę współpracowników
17 maja 2024, 11:59Z obserwacji przyrody znamy wiele przykładów współpracy owadów. Zagadką jednak pozostaje, na ile ta współpraca jest świadoma, czy owady potrafią wyobrażać sobie współpracę i płynące z niej korzyści, czy jest to tylko działanie instynktowne. Czy obecność lub nieobecność współpracownika wpływa na ich działania. Kwestię tę postanowił zbadać doktor Olli Loukola z Uniwersytetu w Oulu. Przeprowadził interesujący eksperyment, którego wyniki go zaskoczyły.
Ciężki los śpiewaka operowego
16 kwietnia 2007, 08:09Naukowcy z Rzymskiego Uniwersytetu Katolickiego odkryli, że śpiewacy operowi dwukrotnie częściej cierpią z powodu relfuksu żołądkowo-przełykowego (pol. r.ż.p., ang. gastroesophageal reflux — GER) niż przeciętny Włoch (a zapewne i mieszkańcy innych krajów). GER polega na cofaniu się nadtrawionego pokarmu z żołądka do przełyku.
Jak gwiazda pop może wpłynąć na medycynę?
5 czerwca 2008, 00:17O tym, jak silny wpływ na społeczeństwo mają gwiazdy popkultury, nie trzeba przekonywać chyba nikogo. Szczęśliwie, zjawisko to może przysłużyć się także rozwojowi... profilaktyki nowotworów. Jak sugerują australijscy naukowcy, pojedynczy przypadek raka piersi u znanej piosenkarki Kylie Minogue wystarczył, by odsetek kobiet poddających się badaniom przesiewowym (ang. screening) wzrósł o trzydzieści procent.
Na tropie bolączki Galileusza
20 stycznia 2009, 11:13Badacze z Instytutu i Muzeum Historii Nauki we Florencji zamierzają ekshumować ciało XVII-wiecznego fizyka i astronoma Galileusza. W 1637 roku ostatecznie stracił on wzrok, a Włosi zamierzają dociec, co było tego przyczyną. W tym celu wyekstrahują DNA i sprawdzą, na jaką chorobę zapadł słynny zwolennik heliocentrycznej teorii Mikołaja Kopernika.
Oporność dzięki... łagodnej reakcji
28 listopada 2009, 11:05Jak sama nazwa wskazuje, zespół nabytego niedoboru odporności (AIDS) jest ściśle związany z poważnym osłabieniem odporności organizmu. Badania przeprowadzone na małpach wykazały jednak, że gatunki wykazujące naturalny brak podatności na rozwój tej choroby mogą zawdzięczać tę cechę... łagodnej, a nie wyjątkowo silnej reakcji immunologicznej. O odkryciu poinformowało czasopismo The Journal of Clinical Investigation.
